Czy powstanie Park Polskich Wynalazców? – to pytanie ostatnio często zadają mi mieszkanki i mieszkańcy Ursynowa. Park już istnieje, park ma już swoją nazwę – odpowiadam. Ale w Urzędzie Dzielnicy Ursynów pracujemy nad tym, aby udostępnić go wszystkim zainteresowanym i aby był on miejscem kompromisu różnych potrzeb mieszkańców. Jak będzie wyglądał park już za mniej niż 2 lata?
W 2018 roku, tworząc koalicję Otwartego Ursynowa i Koalicji Obywatelskiej w kadencji samorządu 2018-2023, a wcześniej w wyborach, obiecaliśmy mieszkańcom dzielnicy, że wybudujemy Park Polskich Wynalazców wraz z placem zabaw. Dziś, po dwóch latach, jesteśmy znacznie bliżej tego celu. Powstała kompromisowa koncepcja zagospodarowania parku, uwzględniająca i potrzeby przyrody, i oczekiwania mieszkańców. Mamy dodatkowe finansowanie na realizację projektu. Aktualnie pracujemy nad niezbędnymi dokumentami, aby uzyskać pozwolenie na budowę.
Projektujemy z mieszkańcami
W latach 2015-2016 ursynowski ratusz przeprowadził rozbudowane, dwuetapowe konsultacje społeczne. Wzięło w nich udział ok. 800 osób. Oczekiwania zebrane w toku tych rozmów były jasne. Mieszkańcy popierają powstanie w tym miejscu parku zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Ale jednocześnie chcą zachowania naturalnego charakteru miejsca połączonego z rozwojem funkcji rekreacyjnych i zapewnieniem zrównoważonej dostępności różnym grupom użytkowników. Oczekują również zapewnienia bezpieczeństwa i uwzględnienia specyfiki lokalnej przyrody.
W efekcie drugiego etapu konsultacji w 2017 r. powstała koncepcja parku. Jednak w ocenie wielu mieszkańców – nieco przeładowana i nadto ingerująca w szczytowe partie górki parkowej. Przewidziano tam m.in. dwuczęściowy, grodzony wybieg dla psów, co stało w sprzeczności z oczekiwaniami wielu właścicieli czworonogów biorących udział w konsultacjach.
W 2019 r. Dzielnica Ursynów pozyskała finansowanie dla budowy parku. Urząd m.st. Warszawy przyznał naszej dzielnicy na lata 2020-2021 dedykowane na to zadanie środki finansowe w wysokości 2.041.300,00 zł. Mając zabezpieczone finansowanie inwestycji, zleciliśmy opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej budowy Parku Polskich Wynalazców. Elementem zawartej umowy jest m.in. przygotowanie ostatecznej koncepcji zagospodarowania parku, uwzględniającej wcześniejsze konsultacje i aktualizujące poprzednią koncepcję o najnowsze trendy projektowania parków miejskich.
Ostateczna koncepcja zagospodarowania Parku Polskich Wynalazców uwzględnia postulaty mieszkańców wyrażone w konsultacjach społecznych w latach 2015-2016. Koncentruje się na zachowaniu naturalnego charakteru terenu i nie ingeruje w jego rzeźbę. Przewiduje infrastrukturę parkową w oparciu przede wszystkim o naturalne materiały. Najważniejszym elementem koncepcji są liczne nowe nasadzenia zieleni. Jest też znacznie mniejsza (w stosunku do koncepcji z 2017 r.) ingerencja w partie szczytowe górki od strony ul. Gandhi. Mamy więcej miejsca na swobodną rekreację, czyli spacery z psami, możliwość opalania latem i jeżdżenia na sankach zimą.
W październiku 2020 r., podczas internetowego spotkania informacyjnego (okres pandemii), mimo zakończenia okresu formalnych konsultacji, zaprezentowaliśmy mieszkańcom nową koncepcję. Jesteśmy przekonani, że warto dopracowywać tego typu projekty w dialogu z mieszkańcami. W efekcie spotkania wpłynęły uwagi, z których uwzględniliśmy te, które nie naruszają podstawowych postulatów z konsultacji społecznych. Kolejne uwagi pojawiły się również podczas styczniowego spotkania Komisji Architektury i Ochrony Środowiska w Radzie Dzielnicy Ursynów – również w tym wypadku skorzystamy z części podpowiedzi mieszkańców i radnych.
Przyjrzyjmy się, jak będzie wyglądał Park Polskich Wynalazców.
Wspieramy rozwój przyrody
Punktem wyjścia do przygotowania nowej koncepcji było uwzględnienie w niej dodatkowych nasadzeń zieleni. W ramach tworzenia parku zostanie posadzonych co najmniej: 65 drzew liściastych (również owocowych), 1200 m2 krzewów liściastych i iglastych, 1000 m2 roślin okrywowych oraz 3500 m2 łąk kwietnych. Możliwe są również dodatkowe nasadzenia, ponad te wskazane powyżej, np. w ramach projektowanej Alei Polskich Wynalazców.
Ważne dla nas było podejście do zieleni miejskiej w duchu adaptacji do zmian klimatycznych. Dlatego przewidzieliśmy na terenie parku retencję wód opadowych – odbywać się ona będzie w ramach tzw. suchych potoków umiejscowionych na zboczach górki. Na terenie parku rozmieszczone zostaną również m.in. hotele dla owadów zapylających, co ma znaczenie przy dużej ilości projektowanych łąk kwietnych.
Infrastruktura parkowa w zgodzie z naturą
Po śladach dotychczasowych przedeptów zostaną poprowadzone alejki parkowe o nawierzchni mineralnej, a częściowo drewnianej. Umożliwi to w większym stopniu niż dotychczas skorzystanie z górki seniorom, osobom niepełnosprawnym, na wózkach lub rodzinom z wózkami. Pojawi się również mała architektura, czyli kosze, ławki, leżaki, siedziska, hamaki, stojaki dla rowerów.
W ramach poprawy bezpieczeństwa terenu przewidujemy subtelne oświetlenie parku. W odsłoniętych częściach górki oświetlenie będzie w formie niskiej i nieinwazyjnej umieszczone w obiektach małej infrastruktury. Latarnie ze światłem punktowym skierowanym w dół będą tylko na placu zabaw w lasku.
Las zostanie zachowany
U podnóża górki, od strony ul. Grzegorzewskiej (stok południowy) znajduje się las. Miejscowy plan zagospodarowania nakazuje jego zachowanie oraz włączenie w układ projektowanej zieleni. Tak się stanie. Las zostanie zachowany, a pod budowę infrastruktury parkowej nie planujemy wycinania drzew.
Atrakcje dla dzieci, czyli naturalny i zacieniony plac zabaw
W lesie powstanie rozproszony, niegrodzony plac zabaw o powierzchni ok. 2000 m2, którego elementy będą zaprojektowane indywidualnie na potrzeby naszego parku. Plac zabaw będzie naturalny, tzn. do jego powstania wykorzystamy przede wszystkim drewno. Podłoże w okolicy zabawek będzie wyłożone nie sztuczną nawierzchnią, lecz zrębkami drewna – jak na placu zabaw w Parku Kultury w Powsinie.
Lokalizacja placu zabaw nie jest przypadkowa. Chcemy, aby dzieci mogły bawić się w otoczeniu przyrody, na terenie zacienionym w sposób naturalny rosnącymi tam dorodnymi drzewami. Takiego miejsca dopominali się mieszkańcy w konsultacjach.
Pamiętamy o miłośnikach psów
Dziś właściciele czworonogów są najczęstszymi, regularnymi użytkownikami górki. Widać to podczas wizyt w terenie, ale wybrzmiało to również w konsultacjach społecznych. Dlatego, chcąc otworzyć park na nowe grupy użytkowników, pamiętamy o pieskach. Zachowujemy w pełni dotychczasowy charakter stoku górki od strony ul. Gandhi, który jest i pozostanie miejscem zabaw czworonogów. Naszą intencją jest, aby teren po północnej stronie alejki szczytowej pozostał niezagospodarowany.
Elementy charakterystyczne w parku
Parki zazwyczaj posiadają swoje elementy charakterystyczne. Również takie przewidujemy w Parku Polskich Wynalazców. Chcemy, aby z jednej strony nawiązywały one w pewnym stopniu do wynalazczości, a z drugiej, aby miały walor użytkowy. Stąd w koncepcji pojawiły się elementy nieszablonowe i charakterystyczne, mogące na pierwszy rzut oka budzić zdziwienie.
Takimi elementami są m.in.: drewniane tarasy widokowe. Obecność takich drewnianych podestów w wielu parkach jest bardzo dobrze przyjmowana, stają się one miejscami odpoczynku w parku, można na nich rozłożyć np. leżaki czy koce.
Innym elementem są schody z tzw. fluorescencyjnymi podstopnicami. Są to zwykłe schody (nie podświetlone, jak niektórzy sugerują). Schodom towarzyszy napis „fluorescencja”, zwracający uwagę wykorzystane przy schodach zjawisko. Po uwagach mieszkańców zmniejszyliśmy wielkość napisu, aby nie nabrał on charakteru dominującego.
Inne miejsca, gdzie pojawia się odwołanie do wynalazczości, to m.in. wykorzystanie tzw. trylinki (polski patent z okresu międzywojennego). Trylinka, wysokiej jakości i w kolorach o łącznej powierzchni 34 m2 (z 20 000 m2parku), będzie stanowiła podłoże pod cztery stoły i siedziska w części parku, które określiliśmy jako miejsce kreatywnych spotkań. Wydaje się, że to zacienione miejsce szczególnie przypadnie do gustu okolicznym seniorom.
Przewiedzieliśmy również nie lada atrakcje dla najmłodszych użytkowników parku: długą zjeżdżalnię oraz zestaw wspinaczkowy. Do obu instalacji chcemy wykorzystać fragment stromego stoku górki. Długie zjeżdżalnie cieszą się zawsze wielką atencją ze strony dzieci. Na większości placów zabaw powstają jako tuby zamontowane na specjalnych, mało estetycznych wieżach. W naszym parku 12-mtrowa zjeżdżalnia powstanie na stoku górki. Obok niej powstanie z zestaw wspinaczkowy (drewniane uchwyty, liny), których pozwoli dzieciom po stoku wejść na górę zjeżdżalni.
Kiedy zakończymy prace w parku?
Do czerwca 2021 r. planowany jest odbiór dokumentacji projektowo-kosztorysowej budowy parku. Obejmie ona: projekt budowlany z uzyskanym pozwoleniem na budowę, wielobranżowy projekt wykonawczy z przedmiarem robót i kosztorysem inwestorskim oraz ze specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót. Następnie wyłonimy w przetargu wykonawcę prac w terenie.
Mieszkańcy skorzystają z nowych udogodnień w parku najpóźniej w połowie 2022 roku. Liczymy na to, że nowy park z naturalnym placem zabaw będzie całoroczną atrakcją dla dzieci, ale też dla seniorów i będzie wizytówką tej części Ursynowa.
Bartosz Dominiak
Zastępca Burmistrza Dzielnicy Ursynów
Spotkanie informacyjne z mieszkańcami (28.10.2020)
Posiedzenie Komisji Architektury i Ochrony Środowiska w Radzie Dzielnicy Ursynów (27.01.2021)