26 września br. stowarzyszenie Otwarty Ursynów wystosowało list otwarty do wszystkich ogólnopolskich komitetów wyborczych. Poruszamy w nim kwestię tych działań i aktywności samorządowych, których realizacja była dotychczas blokowana przez brak rozwiązań systemowych i ustawowych. „Na podstawie rozmów z mieszkańcami oraz naszych doświadczeń, określiliśmy trzy postulaty istotne dla dzielnicy Ursynów, które adresujemy do komitetów wyborczych z prośbą o ustosunkowanie się do nich. Prosimy również o wyrażenie opinii, czy w nowej kadencji parlamentu, przedstawiciele Państwa ugrupowania będą dążyli do zmiany przepisów prawa oraz wprowadzenia w życie poniżej opisanych propozycji, które w naszej ocenie usprawnią funkcjonowanie samorządów, w tym samorządu warszawskiego i ursynowskiego.” – napisaliśmy komitetów wyborczych. Na ich odpowiedzi, które przekażemy do wiadomości mieszkańców Ursynowa, czekamy do 6 października 2019 r.
Jako Otwarty Ursynów już wcześniej przekonywaliśmy posłów do zmian, które ułatwiłyby zarządzanie m.st. Warszawy i jego dzielnicami. W lutym 2018 r. wzięliśmy udział w posiedzeniu sejmowej Podkomisji stałej ds. ustroju samorządu terytorialnego. Przedmiotem dyskusji był wniosek naszego stowarzyszenia w sprawie rozważenia możliwości podjęcia prac legislacyjnych dotyczących ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy w celu usunięcia zauważonych wad i niedostatków.
Warszawa, 26 września 2019 r.
Komitety Wyborcze
Prawo i Sprawiedliwość
Koalicja Obywatelska
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Polskie Stronnictwo Ludowe
Konfederacja Wolność i Niepodległość
List otwarty w sprawie programu dla Ursynowa i Warszawy
Szanowni Państwo,
Z uwagi na bliski termin wyborów parlamentarnych, które odbędą się 13 października br., pragniemy, jako Stowarzyszenie Otwarty Ursynów, poruszyć kwestię tych działań i aktywności samorządowych, których realizacja była dotychczas blokowana przez brak rozwiązań systemowych i ustawowych. Na podstawie rozmów z mieszkańcami oraz naszych doświadczeń, określiliśmy trzy postulaty istotne dla dzielnicy Ursynów, które adresujemy do komitetów wyborczych z prośbą o ustosunkowanie się do nich. Prosimy również o wyrażenie opinii, czy w nowej kadencji parlamentu, przedstawiciele Państwa ugrupowania będą dążyli do zmiany przepisów prawa oraz wprowadzenia w życie poniżej opisanych propozycji, które w naszej ocenie usprawnią funkcjonowanie samorządów, w tym samorządu warszawskiego i ursynowskiego. Na Państwa odpowiedź na czekamy do 6 października 2019 r. Chcielibyśmy, aby nasze postulaty wraz z Państwa opiniami wyrażonymi na ich temat stały się zaczątkiem szerszej dyskusji, zatem informację o wynikach naszej korespondencji pozwolimy sobie przekazać opinii publicznej.
Dwa pierwsze postulaty wynikają z oczekiwań i potrzeb społecznych, zaś ostatni postulat stanowi przypomnienie o potrzebie zmian w ustroju m.st. Warszawy, o który już apelowaliśmy, jako Otwarty Ursynów w naszym wystąpieniu do posłów w 2018 roku.
- Przyśpieszenie działań związanych z uruchomieniem Programu Dostępność Plus, który umożliwi dofinansowanie budowy wind w budynkach wielokondygnacyjnych.
Wielu mieszkańców sygnalizuje nam potrzeby budowy wind w blokach, w szczególności tych z tzw. wielkiej płyty. Mieszkańcy niejednokrotnie chcą partycypować w kosztach budowy wind, jednakże są one na tyle wysokie, że pokrycie w całości kosztów budowy windy z funduszy mieszkańców poszczególnych bloków nie jest możliwe. Potrzeba ta wynika przede wszystkim z faktu starzenia się społeczeństwa. Dobrą ilustracją tego problemu jest Dzielnica Ursynów m.st. Warszawy, która ponad 40 lat temu zaczęła być zasiedlana w większości przez ludzi młodych. Dziś te osoby są już w wieku senioralnym i trudno im wchodzić na 3. lub 4. piętro w bloku bez windy. W obecnej kadencji parlamentu został ogłoszony program pod nazwą „Dostępność Plus”, jednakże widzimy potrzebę przyśpieszenia działań mających na celu faktyczne uruchomienie naboru wniosków o pożyczkę, które umożliwią sfinansowanie prac związanych z likwidacją barier architektonicznych, w tym budowę wind w budynkach wielokondygnacyjnych, nie posiadających takiej instalacji.
- Uchwalenie specustawy dla budowy wodociągów i kanalizacji.
Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych pozwoliła na odblokowanie ciągnących się latami inwestycji drogowych. Ustawa dała też impuls do rozwoju naszego kraju i cywilizacyjnego skoku na poziomie ogólnokrajowym ale również samorządowym. Podobne rozwiązania potrzebne są dla inwestycji wodno-kanalizacyjnych. Niestety, nieuregulowana w znacznej mierze struktura własności gruntów w Polsce powoduje nieraz wieloletnie przestoje w realizacji budowy kanalizacji sanitarnej lub wodociągowej na danym terenie. Dobrą ilustracją tego problemu może być Zielony Ursynów, część Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy, od lat borykająca się z problemami związanymi z inwestycjami wodno-kanalizacyjnymi. Na tym terenie napotyka się na liczne problemy w realizacji tych inwestycji, związane w brakiem przepisów prawa, które chociażby pozwoliły by budować kanalizację i wodociągi na gruntach o nieuregulowanym statusie własności. Tym samym, potrzebne jest rozwiązanie ustawowe dla inwestycji wodno-kanalizacyjnych w charakterze specustawy na wzór powyżej cytowanej ustawy z 2003 roku.
- Poprawa ustroju m.st. Warszawy
Jako stowarzyszenie Otwarty Ursynów wystosowaliśmy w dniu 9 stycznia 2018 roku pismo do Przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczące zmian w ustawach, kształtujących ustrój m.st. Warszawy. Nasze postulaty mieliśmy również możliwość zaprezentować sejmowej podkomisji stałej ds. ustroju samorządu terytorialnego w dniu 7 lutego 2018 r. Postulaty te zostały przez posłów wysłuchane i częściowo uznane za słuszne, jednak ostatecznie nie zostały zaimplementowane do polskiego porządku prawnego. Zmiany te, w naszej ocenie, są nadal aktualne i mogą przyczynić się do poprawy funkcjonowania samorządu warszawskiego.
Proponujemy rozważenie możliwości wprowadzenia do art. 5. Ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 roku dodatkowego ustępu o następującej treści: „Na obszarze gminy mogą być tworzone „jednostki składowe”, których prawa i obowiązki określone są w powołującej je ustawie”. Powyżej sformułowana treść jest jedynie jedną z wielu możliwych wersji przepisu pozwalającego rozróżnić jednostki pomocnicze (np. sołectwa powołane przez rady gmin, od jednostek powoływanych ustawą przez Sejm (np. dzielnice Warszawy). Znowelizowany w tym duchu przepis umożliwiłby wyposażenie warszawskich dzielnic w rzeczywiste uprawnienia (w ramach gminy m.st. Warszawy), a w przyszłości podobne możliwości zyskałyby być może także dzielnice pozostałych, największych polskich miast.
Uważamy, że zasadnym jest dodanie do Ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy artykułu o treści: „Spory kompetencyjne pomiędzy organami dzielnicy, a organami miasta stołecznego Warszawy rozstrzyga sąd administracyjny”. Byłby to zapis o wpływie wręcz rewolucyjnym, albowiem dotychczas spory natury prawnej pomiędzy dzielnicami, a Miastem, rozstrzygała w głosowaniu Rada m.st. Warszawy! Tym samym spory pomiędzy Radą Warszawy, a Dzielnicami mogą mieć charakter polityczne, nie zaś prawny.
Uważamy również, że burmistrz dzielnicy (bez żadnych dodatkowych upoważnień prezydenta miasta), powinien być kierownikiem zakładu pracy (w dzielnicowym ratuszu) w rozumieniu Kodeksu Pracy. Dzięki takiemu rozwiązaniu, przykładowe udzielenie okolicznościowego urlopu osobie zatrudnionej w dzielnicy byłoby możliwe bez konieczności udzielenia upoważnień i przekazywania kompetencji przez prezydenta miasta, czyli bez zbędnych komplikacji. uprawnienia burmistrza, jako „kierownika zakładu pracy”. Taka dyspozycja ustawowa mogła by zostać dopisana do tzw. ustawy warszawskiej, jako art. 11 pkt 4 (dodatkowy).
I w końcu, najważniejszy w naszej ocenie, to dodanie do art. 12 ust. 2 tzw. Ustawy warszawskiej przepisu dla dzielnic m.st. Warszawy dotyczący ich finasowania. Postulujemy, aby miał on następujące brzmienie: „Gospodarka finansowa dzielnicy jest prowadzona na podstawie załącznika dzielnicowego do uchwały budżetowej miasta stołecznego Warszawy, stanowiącego integralną część tej uchwały, określającego środki przeznaczone do dyspozycji dzielnic na realizację ich zadań” oraz: „Rada dzielnicy przedstawia Radzie miasta stołecznego Warszawy projekt załącznika dzielnicowego do projektu uchwały budżetowej. Uchwalony przez radę dzielnicy projekt załącznika dzielnicowego do projektu uchwały budżetowej jest włączany do projektu uchwały budżetowej miasta stołecznego Warszawy”. Takie brzmienie tych zapisów pozwoliłoby dzielnicom na w pełni stabilne i odpowiedzialne, a przede wszystkim – w pełni podmiotowe gospodarowanie własnym budżetem.
Tym samym postulujemy wprowadzenie powyższych zmian w ustawie o samorządzie gminnym i tzw. ustawie warszawskiej.
W oczekiwaniu na odpowiedź i ustosunkowanie się do naszych postulatów, pozostajemy z szacunkiem,
Piotr Skubiszewski
Przewodniczący stowarzyszenia Otwarty UrsynówPaweł Lenarczyk
Wiceprzewodniczący stowarzyszenia Otwarty UrsynówTomasz Skorupski
Sekretarz stowarzyszenia Otwarty UrsynówDo wiadomości:
Prezes Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji m.st. Warszawy SA
Burmistrz Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy
Prezydent m.st. Warszawy
Źródło zdjęcia wykorzystanego w nagłówku: Wikimedia Commons / Kpalion (CC BY-SA 3.0)